Poesia
       
Fidelitat La Palanca n° 4
 
Labourious ausèths hen uo leçou de boulentat
E de sabé hè, persébérença, basti u soubas ;
Obros hytos dab adressa, oupiniatrétat.
L’IRANGLETA, tourno cada annada, au soubac.
Heyts balentament, a soun bec, ficha
Ua becadura déterra, pla coulada,
Au cabiròu de la bordo, la cournicha
De la frinesta, beroia tarroco, rafinada.
Sé penden l’iouer, lou nid ey déchey, chens atènder,
Es hiquon à l’oubradyé, infatiglamen.
Balhon uo probo de counstenço ; en rendé ;
Apté en temps e loc, lou nidet doucilamen.
Ausèth porto-bounur de MARS a NOVEMBRE ;
Agradibles lous ana e tourna, per bèth tem.
E la niada dousirounglatsn préné la boulada,
Perségui cap au cèu, l’armounious bouladis.
Aymabla IRANGLETA, ausèth dou BOUN DIU !
SAY ! SAY ! A nousto, bienhèsenta créatura !
Mistériousa, princessa PIRAHANHA,
Sé réfugia, en l’endrét confidenciau,
De l’oustau, BOETA a LETRAS, coumpanha
Agradibo, palaci ségu, dé tout répaus.
Aquèth loc serbira dé cacheta proupréta,
Enta prépara dab souen, u punhac dé douçou,
Moussa, lan, duvet, coumpausiciou douçèta ;
La nabèra nidada, abèra proutecciou.
Dous animaus qui bouléren sa destrucciou.
Plasenta sa presença récounfourtabla.
Embassadouras de la fraternitat ;
Bounas rélacious de bésinadye,
Messadyèras de PATZ !
Jean-Marie Urbain Cesaire SETZE de Pujo
Tèxte premiat aus Jòcs floraus pirenencs
       
Hestejada La Palanca n° 14
  N'as cap podut vénguer anet.
N'èm cap que quate en empont.
N'avem cap plan era cantèra, sabes.
Ja mos cau cantar, pr'aquò... Nà tu. Sonque nà tu.
Era cançon qu'é de Lluís Llach. Cau cambiar, que s'apèra.
Tarribla, coma plan soen.
Ena sala, marmostejan cap mès.
Que barri eths uelhs e que'm torna era tiá cara.
Que't vedi. Que m'auèitas.
Eth holet que's passeja peths tòns peus.
Que te n'arrides. E jo tanben, que me n'arridi.
Silenci. Era sala que s'amòrta. Que mos cau cantar.
Berret en cap, camiseta nera,
eth tòn nom hicat ena esquiá
ESPERANÇA.
Eras paraulas que'm sòrten dera boca sense que me n'avise.
N'enteni cap sonque era tiá votz.
Que m'apèras. On ès ?
No't vedi cap mès en aqueth cèu mirgalhat de blanc
Blanc-hada, blanc-lum, blanc-estela, blanc-nhèu...
Blanc coma era mòrt.
Eth povim que buha. On ès ? Que'm ven páur...
Era cançon que s'acaba.
Eths aúns que trucan enas mans,
Eths autis que'n profitan nà entutar-se'n ena beveta.
Que gahi era bramèra
E que digui doçament eth tòn nom.
Buhet... E aqueste còp, ja'c sabi
No't punharè cap mès,
No't panarè cap mès eths dits,
No't diguerè cap mès : " et vull ".
Pr'amor d'aqueth accident.
J.P. Ferré
       
Passejadas de Vic a Rabastens La Palanca n° 17
 
Adishatz ! platanas, ornament deu caminau,
De Vic a Rabastens, companhas de dias;
Embrumats, ensorelhats, chobac quan plau;
Ompra bienhesenta, hèita tot dia;
Aus marcadèrs, lo Diluns vrèspe, en s’en tornar.
Lo camin de Vic èra agradiu,
S’avèm vrespejat, avant de s’en tornar;
Bevut chopinas, dab la calor l’estiu !
Lo dimenge contra las camas, hèit amoretas.
Orgulh, plaser de caminar, per bèth temps,
Refresquissentas las passejadas en bicicleta;
Abrigat autan plan deu sorelh o maishant temps;
Si an recebut tumats per peta-hum, e hèit morts,
Soetada per los umans vòsta condamnacion;
Rendem l’omatge, temuenh de doç mots d’amor;
Los Tigres e's cracavan las huèlhas en plea
vegetacion.
Adara son lions mauhasents qui an grifat la fin
Sembla èster lo massacre de Sent Bertomiu !
Panoramà desertic, camin sense fin;
Parçan desgradat, regard chic, pòc admiratiu !
Apreciada sa vertut purificatriça,
De l’aire emposoat, poluat per las humatèras;
Umanitat sofrenta, pecadura;
Camps de milhòc, desliurats de huèlhas, d’ompras.
Cada causa qu’a las suas misèrias !
E caçat lo naturau, torna au triple galòp !!!
24 d’agost de 2001 Signat : l’Innocent !!
       
Un secret mau guardat La Palanca n° 29
 
E i avó un dia de l'abòr au vilatge,
Mei biarnes, mei bigordan deu Montanerés,
En un lòc pro granet, sustot de bon vesinatge,
Aperat "Petit", d’ua vagença, vos estoneretz !
Naturala, miraculosa, estó un secret,
viste esventat en un cutorn de camin,
donc darrèr un enban descrobiscón l’endret,
Ua arolada de ceps cap-negres, den hami
Deus amassar, mes l’envelha deus amuishar.
Estó mes hòrta : la bolangèra la permèra,
Avertida digó : - Sai véger açò beròi vajut,
Beròi vajut au sou lhevat, a la fresca !
Lo mié corau ei un lòc de miracles, uèra !
No i a que Diu e jo entà hèr vàger ceps !
N’at disetz pas a diguns en cas de ua panadèra !
- E m’at prometetz ? que podetz comptar sus jo !
Lo secret pesava, lo permèr vesin avertit per la bolangèra,
Urós d’aqueth saber confidenciau, telefonè au meste bon
Lo "pot aux roses" estó desvelat. L’òme curiós, aganit,
Entà demandar on ne troberè, auneste,
Sense tròp cercar, la responsa estó,
Cercatz e troberatz. Lo fotògrafe vengó.
Tirar ua fotò de la cepassada fresca,
Dab lo meste estonat, esmiraclat, de
l’article sus lo jornau la Navèra Republica
Es passegè diguens totas las Pireneas Atlanticas !
Aquitania ! Estó un estrambòrd poëtic !
Entà protetjar los cincanta dus ceps, dalhè
dab ua hauç l'ièrba a l’entorn, semiè anti limacs
Contra lo herestumi, un hiu electric.
Atau noste lascar de gran òme PETIT es pleè l’estomac,
E hesó ua ribòta d’aqueths cap negres, sanes, pas vermius,
Arrosats de Paish-en-renc, a bon compte, de China,
Caritat plan ordonada, ei de’s servir lo permèr !
Q’aquera auherta se'n arrisè com un escargòlh !
Saberatz que un secret ei entà dus, pas entà tres !
Que vau mes esperar devath un prüèr d'Enta
Que devath un casso cargat d’aglans
Vau mélher morí's avant que d’éster malaud
Deus remèris qui hen trobar mau !!!

Jan deu Camales, 2003

       
"Eth Mossur"
La Palanca n° 30
 

Montanhòls Bigordans, pastors e brocassèrs,
Qu’avem coma vesin un pendàrd mauhacèr,
Solèco silenciós, caminant a travès,
Sapinèras, gabets, pranhèras e sendèrs.
Vestit d’ua grana manta, que'n va arrenquejant,
Que l’apèran « Mossur » aqueth beròi "client";
Ací tots que n’an páur pera Montanha en-hòra
Qu’ei eth rei d’eth País ena Hauta-Bigòrra.
Bèth-d'uns que l’an batiat d’eth nom de Pè-descauç
Pormor no hè nat brut quan pièta n’eths calhaus.
Après aver dromit en ivèrn en ua espuga,
Quan arriba eth printemps, ath sorelh que s’espuga.
Puish que se'n va en quèsta de trobar a cracar,
Perucar avajons, chucar mèu, arratar,
Mes plan sovent tanben, ua aulha tà cambiar,
Ua trueita se s’escai quan la se pòt gahar.
Un bèth dia ecolòs a Paris que’s son ditz :
« Il n’y a pas assez d’ours ! » Que n'an arrehornit.
Com eths òmis eths ors que’s hiquèn a mudar,
Que’us an mandats a nosta venguts de Slovenia ;
A duas o qüate patas, que n'i avè pro ací,
Sense nos vié amiar aqueths navèths cosins ;
En país d’on arriban, tot que’us hèva nacèra,
Ath lòc qu’aci amics que vié hè bona chèra
Bèra anhèra trendòta, que’us hè sovent plan gòi,
Sustot s’a eth « Label » d’eth noste País Tòi.
Praubes sarris, aulhetas, cabiròus e bestiar,
Quan mandaràn eths lops fenit d’arrigolar.

Jan Gaston d’Abadia